Ông Duterte “ném lựu đạn” tham gia kế hoạch kiềm giễu cợt TQuốc của Mỹ

(Thế giới) - Những phát ngôn gây sốc của nhà chỉ huy Philippines là cơn đau đầu khác đối với Mỹ trong khoảng một đồng chí châu Á. Trong bài bình luận trên tờ Wall Street Journal vừa qua, tác giả Andrew Browne nghĩ rằng, ở Philippines, quan niệm tầm thường về Mỹ xoay chiều giữa tình cảm yêu thích và sự oán thù giận cực khổ, bắt nguồn từ một dĩ vãng thực dân tàn nhẫn; các đội ngũ chinh phục người Mỹ đã phát minh ra chế độ tra tấn mà nạn nhân bị trói chặt và bị dội nước tham gia mặt trước tiên ở tổ quốc Đông Nam Á này hơn một trăm năm trước đây. Một di sản của lịch sử này đã được bộc lộ trong tiếng địa phương mà Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã dùng để thóa mạ ông Obama: “putang ina trong tiếng Tagalog nghĩa là đồ con hoang” trong một cuộc họp báo ở Davao hôm 5/9. Ông Duterte đã rất giận dữ khi một phóng viên hỏi ông dự tính sẽ giải đáp Tổng thống Obama về các vụ giết hại không qua xét xử như thế nào ví như coi đó như một sự vi tù túng quyền. Ông Duterte dường như có vẻ liều lĩnh khi xúc phạm đến người bảo vệ và nhà cung cấp vũ khí số 1 của Manila khi Philippines là một đất nước quần đảo với một lực lượng hải quân hầu như không đáng tin cẩn và đang bị các đội tàu của China chèn ép. Đây không phải là lần trước tiên mà Mỹ cảm thấy bị trêu gan bởi nhà chính trị dân túy lãnh đạo một quốc gia bè bạn gần gũi châu Á. Thủ tướng Nhật Phiên bản Shinzo Abe đã làm cho ông Obama rất đau đầu trong nhiệm kỳ của mình khi viếng thăm đền Yasukuni ở Tokyo, làm Trung Quốc tức giận. Có nhẽ ông Duterte đang thúc đẩy một quy tắc chế độ đối ngoại chủ quyền hơn để cân bằng giữa các cam đoan đoàn kết với Mỹ và ước muốn khôi phục quan hệ với TQuốc vốn đã bị đóng băng, sau khi người tiền nhiệm của ông là Benigno Aquino III kiện lên Tòa Trọng tài túc trực ở La Haye (Hà Lan) liên quan tới yêu sách lãnh thổ phi lý của China ở Biển Đông. Tổng thống Duterte đã kế thừa một thắng lợi pháp lý hoàn hảo ngay sau khi nhậm chức năm nay, nhưng ông có vẻ không cam kết phải làm gì với thành công này. Ông Duterte có thể chắc chắn rằng Manila sẽ chỉ trao đổi (ý kiến) với Bắc Kinh trên hạ tầng phán quyết của Tòa Trọng tài, vốn chỉ trích TQuốc xây dựng đảo nhân tạo trong khu vực đặc quyền kinh tế của Philippines. Hoặc ông có thể sử dụng phán quyết như một đòn bẩy trong các cuộc đàm phán về san sẻ nguồn tài nguyên-thủy hải sản và năng lượng ngoài khơi bờ hồ Philippines. Hay ông có thể hoàn toàn nhượng bộ và đặt phán quyết sang một bên với chờ đợi rằng vấn đề này sẽ thành lập ra một làn sóng đầu tư từ TQuốc, khác lạ là ở khu vực quê hương của ông ở Mindanao. Thật khó khăn để dự đoán ông Duterte, người sau đó đã thổ lộ sự hối hận nhớ tiếc về lời bình luận trên của mình, sẽ hành động thế nào; trong khi China luôn muốn giành chiến thắng từ thế thất bại với một thỏa thuận mà có thể khiến cho phán quyết của Tòa Trọng tài phần nhiều biến mất. Các phụ tá của Tổng thống Philippines cho nhân thức, là thị trưởng lâu năm của thành phố Davao, ông Duterte không bao giờ chống TQuốc, và đã có những tình cảm chống Mỹ kể trong khoảng một vụ nổ bom bí ẩn trong một khách sạn địa phương vào năm 2002. Một công dân Mỹ đã bị cáo buộc trong vụ việc đó nhưng đã trốn khỏi Philippines. Ông Duterte nghĩ là đó là một thủ đoạn của CIA. Khi nước Mỹ đang xây đắp chuỗi hệ thống liên hiệp của bản thân mình ở châu Á trong thời Chiến tranh lạnh, điều nhân quyền hầu như thường còn là một mối nhiệt tình. Washington đã hỗ trợ một loạt những người thiên về bạo lực chính trị trong khoảng Park Thông thường Hee ở Hàn Quốc tới Tưởng Kinh Quốc tại Đài Loan và Ferdinand Marcos ở Philippines. Nhưng nhân tố nhân quyền có thể sẽ là một yếu tố gây khó chịu gay gắt và dai dẳng trong quan hệ Mỹ-Philippines dưới thời ông Duterte. Cuộc chiến chống ma túy là dấu hiệu chính trị đặc thù của ông ở Davao. ngừng thi côngĐây là điều khiến ông nổi tiếng tại Philippines hiện nay và là một nguyên cớ về tính hợp lí cho một nhà chỉ huy ăn nói lỗ mãng, lạc lõng giữa các phân khúc tinh hoa ở Manila. Mỹ đang theo dõi ông Duterte một bí quyết cẩn trọng, vì Philippines là một phần quan trọng trong kế hoạch “xoay trục” sang châu Á của Mỹ, nhằm kiềm nhạo báng sức mạnh ngày một tang của Trung Quốc, như cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đưa ra trên boong của một tàu chiến Mỹ ở Vịnh Manila. Các nhóm Mỹ, vốn đã bị đuổi khỏi căn cứ hải quân ở Vịnh Subic năm 1992, một năm sau khi mất Căn cứ không quân Clark gần đó vì một ngọn núi lửa, hiện thời đã quay về với số lượng bé bỏng hơn trên cơ sở luân phiên. Một vấn đề có thể sẽ hữu ích đối với Washington là ông Duterte có quan niệm ôn hòa với Nhật Bản; các tổ chức Nhật Bản đã đổ vốn đầu tư tham gia Davao. Tại Lào, các ông Abe và Duterte hôm 7/9 gần đây đã làm được một ký hợp đồng để Nhật Phiên bản cung ứng cho Philippines nhị tàu tuần tra và cho vay năm tàu bay do thám. Một vài nhà phân tách coi Nhật Bạn dạng nhập vai trò cầu nối giữa Washington và Manila. Trung Quốc có lẽ cũng sẽ theo dõi mối quan hệ tốt đẹp giữa ông Abe và Duterte với sự ngạc nhiên. Đối với Washington, hy vọng tốt nhất trong ngắn hạn có thể là một biện pháp trung dung giữa khuynh hướng chọc tức Bắc Kinh của ông Abe và xu hướng trâm dịu Trung Quốc của ông Duterte. (Theo Tin Tức) Thích và chia sẻ bài này trên
Xem nhiều hơn: tinnhanh