Điển cố: Người giàu và người nghèo người nào có quyền tự kiêu?

Người tân tiến ngày nay điềm nhiên nghĩ rằng người giàu có, phong lưu có địa vị cao là có quyền hơn người, xem thường người nghèo. Còn người có năng lực tài chính thấp hèn là người không đáng được coi trọng trong xã hội. Nhưng thời cổ truyền, càng là người trí huệ, có chức tước cao càng phải coi trọng thường dân. Dưới đây là một điển cố trong lịch sử Trung Hoa lưu truyền đến ngày nay. Trong “Sử kí ‧ Ngụy Thế Gia” có ghi lại một câu chuyện như thế này: Thời Chiến Quốc, có một người tên là Điền Tử Phương rất được Ngụy Văn Hầu trọng dụng. Sau khi nước Ngụy chiếm đoạt lĩnh được đế đô của nước Trung Sơn, Ngụy Văn Hầu đã phái Thái tử Kích tới choán đóng ở đây. Một hôm Thái tử Kích đi ra ngoài, trên đường đi gặp Điền Tử Phương. Hoàng thái tử liền dừng xe lại để cho xe ngựa của Điền Tử Phương đi trước. Không ngờ, khi xe ngựa đi qua, Điền Tử Phương ngay cả một cái liếc mắt cũng không nhìn về phía Thái tử, bình thản đi qua. Hoàng thái tử Kích tức giận nói: “Giàu sang giả, kiêu nhân hồ? Thả keo kiết giả, kiêu nhân đại dương?”  Nghĩa là, người giàu sang giàu có mới hay tự thị, coi thường người khác, còn kẻ có điều kiện kinh tế eo hẹp hèn thì lấy tư cách gì mà khinh người khác? Điền Tử Phương tĩnh tâm trả lời: “Chỉ có người có điều kiện kinh tế eo hẹp hèn mới có nhân cách nhất, mới có dũng khí tự kiêu với người khác! Người phong lưu phong phú sao có nhân cách, khiến cho sao dám tự thị với người khác chứ? Bậc Quân vương nếu như tự thị với dân thì sẽ bị mất nước. Quan lại khinh dân thì sẽ mất chức.  Thầy thuốc khinh dân thì sẽ mất đi lãnh địa. Người lanh lợi sợ mất đi phong tước nên không dám coi thường dân. Người thông minh sợ mất đi lãnh địa nên cũng không dám khinh dân. Thái tử Kích nghe kết thúc một bài truyền đạt, tĩnh tâm suy ngẫm cảm thấy những lời nói của Điền Tử Phương rất có đạo lý. Ngay tức thì, Hoàng thái tử Kích hướng về phía Điền Tử Phương lạy tạ rời đi. Người xưa có câu: “Người được lòng dân sẽ được cả thiên hạ, mếch lòng dân thì mất nhân gian”, cho nên, các bậc Quân Vương xưa luôn lấy dân làm gốc, yêu dân như con, dùng nhân hậu và đức độ để cai trị mà được “hưng dân lợi quốc”. Theo Đại Kỷ Nguyên Tiếng Trung
Mai Trà biên dịch Xem thêm: